Kraków. Lewica chce, żeby schrony były zwolnione z podatku od nieruchomości

– Spotykamy się w Nowej Hucie, bo właśnie tutaj programowo budowano schrony – mówiła Anna Czerwień-Gaś, kandydatka z listy Łukasza Gibały z miejsca 5 w Nowej Hucie i Bieńczycach – Niestety, dzisiaj są głównie atrakcją turystyczną, większość z nich nie nadaje się do użytku. Na papierze jest ich ponad 250, co stanowi 40% schronów w całym Krakowie, jednak brak zainteresowania ze strony władz sprawił, że przez lata niszczały albo były przerabiane na piwnice i schowki. W Radzie Miasta będę zabiegać o to, aby budowle ochronne w Nowej Hucie i całym Krakowie nie były jedynie atrakcją turystyczną, a stały się prawdziwym schronieniem – deklarowała kandydatka.

W 2022 wiceprezydent Kulig stwierdził że „jest wykonana inwentaryzacja schronów w Krakowie, mamy rozpoznane i wiemy, jakie są. Nie udzielamy informacji z wiadomych powodów, ale schrony te mogą pomieścić kilkadziesiąt tysięcy osób (dodajmy, że nie są do tej puli schronów liczone parkingi podziemne w galeriach handlowych).” Władze miasta opierają się na „Planie operacyjnym funkcjonowania Miasta Krakowa w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny” z dnia 11 grudnia 2020 (nr sprawy OC-02.5560.Z.9.2020). Według Urzędu Miasta Krakowa „plan jest dokumentem niejawnym, a co za tym idzie jego treść nie może być upubliczniona.” Nie wiemy, co wchodzi w zakres tego planu i jakie są jego założenia.

– To argumentacja nietrafiona, bo po co nam schrony, o których istnieniu i lokalizacji nic nie wiemy? – komentowała Aleksandra Owca, liderka listy Łukasza Gibały w okręgu 2 (Krowodrza, Prądnik Biały). – Mieszkańcy Krakowa, mimo że na papierze schronów w mieście jest ponad 600, nie mają często wiedzy, gdzie takie miejsca się znajdują. Wpisuje się to w tendencje ogólnopolskie, badania pokazują, że ponad 80% Polaków nie wie, gdzie w razie zagrożenia może znaleźć bezpieczne schronienie. Istnieje co prawda aplikacja „SCHRONY” Państwowej Straży Pożarnej, jednak NIK nie oceniła jej pozytywnie, a ona sama jest trudna w użytkowaniu i tak naprawdę wcale nie jest aplikacją, a stroną internetową, co znacząco utrudnia korzystanie z niej w sytuacji kryzysowej.

Z raportu NIK wynika, że tylko 4% ludności znalazłoby dziś miejsce schronienia przed niebezpieczeństwem, działaniami wojennymi czy katastrofą ekologiczną. To zatrważająca prognoza. Więcej niż połowa schronów i miejsc ukrycia nie spełnia technicznych wymogów: nie ma wentylacji, wyjść ewakuacyjnych, nie mówiąc o dostępie do toalet albo dostosowania ich do potrzeb osób z niepełnosprawnością.

Klub parlamentarny Lewicy złożył na ręce marszałka Sejmu “Małą Ustawę Schronową”. Ustawa zmienia 54 zapisy w już istniejących ustawach, które poprzedzą Ustawę o Obronie Cywilnej, dając nam wszystkim więcej czasu na przygotowanie obronnej infrastruktury cywilnej. Dużą rolę w naszej ustawie dostają samorządy.

Joanna Wicha, posłanka Razem mówiła – Ostatnie 30 lat w Polsce to postępująca zapaść systemu obrony cywilnej, wycofywanie się władz państwowych i samorządowych z zadania zadbania o bezpieczeństwo obywateli. W efekcie mówimy dzisiaj o tym, że obrona cywilna nie istnieje. To one mają – jako zadanie do zrealizowania – ochronę życia i zdrowia obywateli. Ustawa na nowo definiuje, czym jest schron, miejsce ukrycia i budowla ochronna, co od razu uwolni administracyjne przeszkody w ich budowaniu. Zadania, które stawiamy przed samorządem to dostosowanie nowopowstających budynków użyteczności publicznej do zadań ochrony cywilnej. To już znacznie zwiększy zasób budowli ochronnych w miastach. Budowle ochronne chcemy także zwolnić z podatku od nieruchomości, o ile nie są wykorzystywane do celów komercyjnych. Władze lokalne będą zobowiązane do wyznaczenia miejsc poboru wody, magazynowania jedzenia, a także oznaczenia miejsc ukrycia. To zadanie, które nie wymaga dużych nakładów finansowych, a wypełnia istotną rolę informacyjną, która do dziś była ignorowana. – podkreślała członkini Komisji Obrony Narodowej.

Dzięki „małej ustawie schronowej” samorządy będą zobowiązane do posiadania planów reakcji na sytuacje zagrożenia. Istnienie planów ewakuacji, zapasów żywności i leków czy choćby zapasowych miejsc pracy dla urzędu będzie standardem, zwiększającym poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców i mieszkanek miast.

– Nie musimy czekać na działania rządu, aby już teraz poprawić sytuację. – mówiła Aleksandra Owca – Urzędnicy co prawda nie mogą obligować właścicieli czy zarządców budynków, w których znajdują się budowle ochronne do ich przygotowania, ale mogą do tego zachęcać dzięki odpowiednim działaniom edukacyjnym, czy poprzez współpracę spółek miejskich z właścicielami i zarządcami. Miasto musi wiedzieć, ile ma schronów, utrzymywać je w ich docelowej funkcji i informować o ich położeniu swoje obywatelki i obywateli. – podsumowała Aleksandra Owca.