Na jaskiniowym szlaku

Największe ich skupiska znajdują się w okolicach Ojcowa, Olsztyna, gdzie są tzw. Sokole Góry, Podlesic oraz dolin Wiercicy i Wodącej, a także na Wyżynie Wieluńskiej w okolicach Działoszyna. Najgłębsze jaskinie wyżyny to: Studnisko w Sokolich Górach (75,5 m), Januszkowa Szczelina koło Rabsztyna (57 m), Szczelina Piętrowa koło Niegowy (45 m) oraz Wiercica koło Złotego Potoku (37 m).

Najdłuższe korytarze znajdują się w jaskini Szachownica koło Działoszyna, które liczą około 1000 metrów. Około 700 metrów długości ma Jaskinia Wierzchowska. Najbardziej znaną podziemną atrakcją w kręgach turystów odwiedzających Ojcowski Park Narodowy jest Grota Łokietka licząca 250 m długości. W latach 1296-1306, podczas walk z Wacławem Czeskim o tron królewski, książę Władysław Łokietek podobno się tutaj ukrywał. Grota, w której mieszkał, ma dwie nazwy: Łokietka albo Królewska, w niej bowiem w 1787 r. podejmowano przejeżdżającego tędy Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Wędrując jurajskimi szlakami warto odwiedzić jedną z największych jaskiń Jury - Jaskinię Nietoperzową w gminie Jerzmanowice-Przeginia. Jej nazwa pochodzi od znalezionych tutaj bogatych szczątków kopalnych i współcześnie żyjących gatunków nietoperzy. Zwiedzając ją warto zwrócić uwagę na wodospad naciekowy w początkowej jej części oraz liczne kotły wirowe na stropie w jej głębszych częściach. Zachowały się tutaj również liczne stalaktyty i stalagmity.
Pisana historia tej jaskini sięga pierwszej połowy ubiegłego stulecia. Już w 1841 r. wspomina się o wcześniejszym wybieraniu namuliska używanego jako nawóz. Przemysłowa jej eksploatacja, prowadzona w latach 1872-1879, w znacznym stopniu zniszczyła znajdujące się tutaj pierwotne osady.
Systematyczne badania archeologiczne jaskini podjęto po drugiej wojnie światowej. Wykazały one m.in., iż była ona obozowiskiem łowców niedźwiedzia jaskiniowego.
Warto wspomnieć, iż niektóre znaleziska, np. charakterystyczne wiórowe, liściowate ostrza krzemienne służące jako groty oszczepów i noże myśliwskie, pozwoliły naukowcom wyodrębnić kulturę jerzmanowicką, istniającą ok. 38 tys. lat temu.

Zwiedzając jurajskie jaskinie, trudno oprzeć się wrażeniu, że jesteśmy w tajemniczym świecie, który bez naszego udziału trwa wiecznie. Nic dziwnego - ich wielką atrakcją są przepiękne formy naciekowe: stalaktyty, stalagmity, kolumny, żebra i makarony, które na szczęście nie zostały zniszczone przez poszukiwaczy szpatu, czyli krystalicznego węglanu wapnia.

Do jaskini z przewodnikiem